Tiny House Yasal Boyutu

TINY HOUSE KOOPERATİFLERİ

Tiny House, minimalist yaşam felsefesi ve sadelik ana temasıyla tasarımı yapılan, genellikle doğa ile iç içe bir yaşam sürmek isteyenlerin tercih ettiği; küçük boyutlu, işlevsel, gereksiz alanlar barındırmayan ev modelidir. Ülkemizde ve tüm dünyada insanların şehir hayatından bunalarak doğa ile iç içe olmak istediği zamanlarda kullanabileceği, küçük ev modelleri olarak rağbet görmektedir. Tiny House’lara olan rağbet artınca ortaya kooperatifler de çıkmaya başlamıştır.

Öncelikle kooperatif nedir sorusunu cevaplandırmak gerekmektedir;

Kooperatifler Kanunu’nun 1. maddesine göre; Tüzel kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarını işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir ortaklı ve değişir sermayeli ortaklıklara kooperatif denir. Kooperatifler ortak ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaç ve istekleri müşterek sahip olunan ve demokratik olarak kontrol edilen bir işletme yoluyla karşılamak üzere gönüllü olarak bir araya gelen insanların oluşturduğu özerk bir teşkilattırlar. (Uluslararası Kooperatifler Birliği)

Kooperatifler, toplumsal kalkınmayı geliştiren ve ticari işletmeler için temel sağlayan özgün bir modele dayanmaktadırlar. Bu işletmeler aşağıdaki özellikleri bünyesinde barındırırlar:

1.Gönüllü ve açık üyelik

2.Ortakların demokratik kontrolü

3.Ortakların ekonomik katılımı

4.Özerklik ve bağımsızlık

5.Eğitim, öğretim ve bilgilendirme

6.Kooperatifler arası işbirliği

7.Topluma karşı sorumluluk

Kooperatif Çeşitleri Nelerdir?

Burada Tiny House’lardan bahsedilecek olup diğer yazılarımızı inceleyerek farklı kooperatif türleri kuruluşu, işleyişi, üye olma şartları gibi konular hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Kooperatif Kaç Kişi İle Kurulur?

Bir kooperatif en az 7 ortak tarafından imzalanacak anasözleşme ile kurulur. Anasözleşmenin ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda imzalanması gerekir. İlgili Bakanlık faaliyet konuları itibarıyla kooperatifleri sınıflandırmaya, çalışma bölgeleri oluşturmaya, kooperatif kuruluşu için asgari ortak sayısından az olmamak üzere ortak sayısı ve kooperatif kurulmasına yönelik diğer şartlar ile usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ilgili Bakanlık tarafından çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.

Bu kooperatiflere nasıl üye olunabilir?

Ortak olmak isteyen gerçek ve tüzelkişiler, kooperatif anasözleşmesi hükümlerini bütün hak ve ödevleriyle birlikte kabul ettiklerini belirten bir yazı ile kooperatif yönetim kuruluna başvururlar.

Yönetim kurulu başvuruyu bir ay içinde sonuçlandırır ve başvuru sahibine kararı taahhütlü mektupla veya elden imza karşılığında tebliğ eder. Kooperatif, ortaklarına kendi varlığı dışında şahsi bir sorumluluk veya ek ödemeler yüklüyor ise ortak olmak isteği, bu yükümlerin yazılı olarak kabul edilmesi halinde değer taşır. Kooperatif ortaklığının başka bir ortaktan devralınması ile kooperatif ortağı olunması halinde de ortaklığın tüm hak ve borçları ile devralındığının yazılı olarak beyan edilmesi gerekmektedir. Bu beyanı içeren ve ortaklığın devralındığına dair dilekçe devir sözleşmesiyle birlikte Yönetim Kuruluna sunulmalıdır.

Tiny House Kooperatifine Üye Olmadan Önce Nelere Dikkat Edilmelidir?

Öncelikle kooperatif anasözleşmesinin kanuna uygun olup olmadığı incelenmelidir.

Kooperatif anasözleşmesinde aşağıdaki hususlara ait hükümlerin yer olması gerektir.

1. Kooperatifin adı ve merkezi,

2. Kooperatifin amacı ve çalışma konuları,

3. Ortaklık sıfatını kazandıran ve kaybettiren hal ve şartlar,

4. Ortakların pay tutarı ve kooperatif sermayesinin ödenme şekli, nakdi sermayenin en az 1/4 nün peşin ödenmesi,

5. Ortakların ayni sermaye koyup koymayacakları,

6. Kooperatiflerin yükümlerinden dolayı ortakların sorumluluk durumu ve derecesi,

7. Kooperatifin yönetici ve denetleyici organlarının görev ve yetki ve sorumlulukları ve seçim tarzları,

8. Kooperatifin temsiline ait hükümler,

9. Yıllık gelir gider farklarının, hesaplama ve kullanma şekilleri,

10.Kurucuların adı, soyadı iş ve konut adresleri,

Yukarıdaki hükümlerin anasözleşmede mecburi olarak yer alması gerekmektedir.

Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da kooperatifin tapu kayıtlarıdır. Tapu kayıtlarının kimin adına olduğu, bu kayıtlar üzerinde herhangi bir kısıtlama bulunup bulunmadığı incelenmelidir.

Bir diğer önemli husus ise imar durumudur. Kooperatifin hangi vasıftaki arazi üzerine kurulu olduğu, tapuların niteliğinin ne olduğu, proje ve ruhsat işlerinin tamamlanıp tamamlanmadığı, arazinin bölünebilir nitelikte olup olmadığı, bağımsız tapu tahsisini gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceği araştırılmalıdır.

Tekerlekli Tiny House; Karayolları Trafik Yönetmeliği kapsamında olup, tip onay belgesi bulunan, plakalı ve ruhsatlı olarak yasal bakımdan “Çekme Karavan” niteliğindedir. Ayrıca İmar Kanunu bakımından bir izin-ruhsat alınması gerektirmez. İmarlı bir arsaya ya da tarla vasıflı bir araziye konulabilir. Bu hallerde yasal olarak ”park etmiş araç” ile aynı hukuki statüye sahip olacaktır. Ancak Tiny Houselar ticari amaçla düzenlenmiş bir alana park edilmelei durumunda farklı bir hukuki rejime tabi olacaklardır.

Tiny House Araç mıdır, Yapı mıdır? 

İzmir 5. İdare Mahkemesi 2022 Ağustos ayında verdiği bir kararda Karayolları Trafik Yönetmeliğine uygun şekilde ruhsatlandırılmış bir Tiny House’un taşınır nitelikte bir araç olarak kabul edilmesi gerektiğine ve araç sayılan bir imalatın ‘yapı’ niteliğinde kabul edilip ‘Yapı Tatil Tutanağına’ ve yıkım/para cezası gibi imar yaptırımlarına konu edilemeyeceğine hükmetti. Tiny House’ların ‘yapı’ değil ‘araç’ hükümlerine tabi olduğuna dair bu karar basına da yansımıştı.

Tiny House Kooperatifi Nasıl Kurulur

Kooperatife kuruluş izninin verilmesi hususunda, izin merciine hitaben iki nüsha dilekçe yazılır. Bu dilekçede kurucular tarafından taahhüt edilen nakdi sermayenin ¼’ünün, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na bağlı bir bankada, kurulmakta olan kooperatif adına açılacak özel bir hesaba, sadece kooperatifin kullanabileceği şekilde yatırıldığı açıkça belirtilir. Açıklamanın devamı için lütfen danışınız:)

Tiny House Kooperaitifi Ne Zaman Tüzel Kişilik Kazanır?

Kooperatif, ticaret sicile tescil ile tüzel kişilik kazanır. Kooperatifin tescili ticaret sicilinde yapılır. Ticaret sicili, Ticaret Bakanlığı’nın gözetim ve denetiminde ticaret ve sanayi odaları veya ticaret odaları bünyesinde kurulacak ticaret sicili müdürlükleri tarafından tutulur. Bir yerde oda mevcut değilse veya yeterli teşkilatı yoksa ticaret sicili, Ticaret Bakanlığı’nca belirlenecek bir odadaki ticaret sicili müdürlüğü tarafından tutulur. Ticaret sicili müdürleri, kaydı istenilen olayın tescili için Kanun ve Ticaret Sicili Yönetmeliği’nin öngördüğü bütün koşulların yerine getirilmiş olup olmadığını incelemekle yükümlüdür.

Tiny House Kooperatif Ortaklığından Çıkılabilir mi?

Her ortağın kooperatiften çıkma hakkı vardır. Çıkma keyfiyetinin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürmesi halinde ayrılmak istiyen ortağın, muhik bir tazminat ödenmesine dahi hüküm anasözleşmeye konulabilir. Kooperatiften çıkma hakkının kullanılması, anasözleşme ile en çok 5 yıl için sınırlandırılabilir. Haklı ve önemli sebeplerle bu süreden evvel çıkabileceği hususunda Anasözleşmeye hüküm konulabilir. Bir ortağın hiçbir suretle kooperatiften çıkamıyacağına dair bağlamalar hükümsüzdür.

Çıkış, ancak bir hesap senesi sonu için ve en az 6 ay önceden haber verilerek yapılır. Anasözleşmede daha kısa bir süre belirtilip hesap senesi içinde çıkışa müsaade edilebilir.

Yönetim kurulu, anasözleşmeye uygun olarak yapılacak isteğe rağmen, bir ortağın kooperatiften istifasını kabulden kaçınacak olursa, ortak çıkma dileğini noter aracılığı ile kooperatife bildirir. Bildiri tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.

Ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer. Anasözleşmede gösterilecek şartlarla ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmaları sağlanabilir

Ortaklık Devredilebilir mi?

Ortaklık devredilebilir. Yönetim kurulu, ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde, bu kişiyi ortaklığa kabul eder.– Ortaklık sıfatı bir görev veya hizmetin yerine getirilmesine bağlı ise, bu görev veya hizmetin sona ermesi ile ortaklık sıfatı kalkar. Bu halde Anasözleşmeye hüküm konulmak suretiyle ortaklığın devamı sağlanabilir.

Tiny House Kooperatif Ortaklığından Çıkarılma Kararına İtiraz Edilebilir mi?

Ortaklıktan çıkarılma kararına itiraz edilebilir ancak bunun birtakım koşulları bulunmaktadır.

Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar. Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme,çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir. Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği,çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır. Üç aylık süre içinde,genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararları kesinleşir.Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.

Tiny House Kooperatif Ortağının Şahsi Borçlarından Sorumluluk

Bir ortağın şahsi alacaklıları, ancak ortağa ait faiz ve gelir-gider farklarından hissesine düşen miktarı ve kooperatifin dağılmasında ona ödenecek payı haczettirebilirler.

Her Ortak Genel Kurula Katılabilir mi?

Üç ay evvel ortak olmayanlar hariç her ortak genel kurula katılma hakkına sahiptir. Yapı kooperatiflerinde genel kurul toplantılarına katılmak için bu şart aranmaz

Yukarıdaki yazılar bilgilendirme amaçlı olup , tiny house kooperatifi nasıl kurulur, tiny house kooperatifi kurmak için ne gerekli, tiny house kooperatifi kurmak yasal mı, tiny house kooperatifine nasıl üye olunur, tiny house kooperatifi üyeliğinden çıkarıldım ne yapmalıyım, kooperatif ortaklarının sorumluluklarını yerine getirmemesi halinde ne yapılabilir, kooperatif nasıl tasfiye edilir, kooperatif üyeliğim kabul edilmedi, kooperatife dava gibi sorularınız için mutlaka avukata danışınız.